Dyspozycja na wypadek śmierci

06-06-2018

Coraz mniej jest osób, które nie dysponują rachunkiem bankowym. Przyzwyczailiśmy się już do tego, aby nasze oszczędności - niezależnie czy małe, czy większe - gromadzić nie w przysłowiowej skarpecie, ale na koncie w banku i swobodnie nimi rozporządzać.

Warto jednak zawczasu pomyśleć, co się stanie z tymi pieniędzmi, gdy spotka nas śmierć. Ona z reguły następuje niespodziewanie i nieraz pozostawia Bliskich Zmarłego z wieloma problemami. Wśród tych problemów jest często kwestia środków pozostawionych na koncie w banku. W momencie, w którym do banku dociera informacja o śmierci właściciela rachunku, pieniądze zostają na koncie zamrożone. I bywa, że nieraz ten stan zamrożenia trwa bardzo długo. Według niektórych wyliczeń pieniądze Polaków, pozostające właśnie w stanie takiej hibernacji po śmierci ich właścicieli, należy szacować na około 10 miliardów złotych.

Co więc uczynić, aby nie tylko nie powiększać tej kwoty, ale także sprawić, aby zgromadzone przez nas środki pieniężne także po naszym odejściu mogły być zostać wykorzystane?

Często o kwestiach finansowych rozstrzyga testament bądź też ustawa, regulująca przepisy o dziedziczeniu. Wdrożenie operacji związanych z takim dysponowaniem zgromadzonymi środkami pieniężnymi wiąże się jednak często z upływem pewnego czasu. Dlatego, o ile istnieje taka możliwość, warto skorzystać z narzędzia, jakim jest dyspozycja na wypadek śmierci.

Jest to polecenie wypłaty z rachunku bankowego określonej kwoty osobie lub osobom wskazanym przez właściciela tego rachunku jeszcze za jego życia. Jest to niezależne od reguł związanych z dziedziczeniem, zarówno tym określonym przez ustawy, jak i przez zapis w testamencie. Środki pieniężne, o których mowa, nie są wliczane do masy spadkowej, a także podlegają wyłączeniu z sumy, którą dzielą się spadkobiercy.

Osoby, wobec których można uczynić zapis dyspozycji na wypadek śmierci należą do wąskiej grupy i są to: współmałżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, a także rodzeństwo. Maksymalna kwota, jaką można zapisać w dyspozycji stanowi 20-krotność średniej płacy w Polsce obowiązującej w ostatnim miesiącu przed śmiercią właściciela rachunku.

Warto pamiętać, że pieniądze te objęte są podatkiem od spadków i darowizn - jednak ze względu na to, że wszystkie osoby, mogące otrzymać środki z dyspozycji należą do tak zwanej zerowej grupy podatkowej kwota wolna od podatku wynosi tu na dzień dzisiejszy 9 637 złotych. Po jej przekroczeniu można uzyskać natomiast zwolnienie od podatku poprzez złożenie w Urzędzie Skarbowym, w ciągu pół roku od pobrania pieniędzy, zeznania podatkowego na druku SD-Z2.

Złożenie dyspozycji na wypadek śmierci nie jest operacją nieodwracalną, można bowiem taką dyspozycję w każdej chwili zmienić lub odwołać.