Gdy umiera współwłaściciel rachunku bankowego

19-08-2020

Korzystanie ze wspólnego rachunku bankowego to duże ułatwienie w załatwianiu codziennych spraw. Na ROR należący do dwóch osób wpływają wszelkie przychody, które następnie są wykorzystywane do regulowania rozmaitych płatności. Co jednak dzieje się w chwili, gdy umiera współwłaściciel rachunku bankowego?

Jeśli właściciele uznają, że wspólne konto nie jest dla nich korzystne, w każdej chwili mogą zmienić jego status poprzez rozwiązanie umowy. W przypadku śmierci jednego ze współwłaścicieli ROR wspólny rachunek może wygenerować pewne problemy. Jak sobie z nimi poradzić?

Wspólny rachunek - kto może zostać współwłaścicielem ROR?

Prowadzenie wspólnych rachunków przez banki obwarowane jest tylko dwiema zasadami:

• właściciele muszą być osobami pełnoletnimi
• współprowadzący rachunek muszą posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.

W praktyce oznacza to, że rachunek bankowy może należeć do małżeństwa, rodzeństwa, bliskich lub dalszych krewnych, a także do osób niespokrewnionych ze sobą. Istnienie lub brak pokrewieństwa nie ma większego znaczenia dla funkcjonowania rachunku, aż do chwili śmierci jednego ze współwłaścicieli. Od momentu zgonu właściciela część pieniędzy na koncie wchodzi w skład tak zwanej masy spadkowej, której podziału mają prawo domagać się ustawowi i testamentowi spadkobiercy zmarłego.

Na czym polega współwłasność konta?

Wspólny rachunek bankowy ma właścicieli, którzy w sposób pełny i równy mogą dysponować środkami na koncie. Mają oni prawo ustanawiać pełnomocnictwa (drugi właściciel musi potwierdzić w banku zakres tego pełnomocnictwa), określać limity transakcji, zlecać płatności, wnioskować o karty płatnicze itp. Wspólnego działania wymaga każda zmiana warunków umowy oraz wnioskowanie o kredyt.

W przypadku kont wspólnych małżeństw, które zawarły intercyzę przedślubną lub mają rozdzielność majątkową ustanowioną podczas trwania związku stosuje się ograniczenia w dostępie do środków (zamiast wspólnoty ustawowej jest wspólność ułamkowa).

Współwłaściciel konta a śmierć właściciela

Rachunki prowadzone przez dwie osoby mają dwóch właścicieli - gdy umiera jeden z nich, banki stosują różne procedury. Najczęściej stosowane są dwa sposoby likwidacji konta wspólnego:

1. Rachunki wspólne przekształcane są w indywidualne - nowy właściciel może dysponować wszystkimi środkami zgromadzonymi na rachunku. Swobodna dyspozycja jest jednak ograniczona prawem spadkowym - właściciel konta musi być świadomy, że połowa środków na koncie stanowi masę spadkową.
2. Zgromadzone środki dzielone są na dwie równe części, a rachunek ulega zamknięciu. Żyjący współwłaściciel może swoją częścią dysponować w dowolny sposób, a pozostałe pieniądze są zdeponowane w banku do czasu, gdy zostaną załatwione wszystkie formalności spadkowe. Środki będą mogli podjąć spadkobiercy na podstawie przepisów regulujących prawo spadkowe - w praktyce najczęściej muszą przedłożyć w siedzibie banku prawomocny wyrok sądu.

Czy można wypłacić pieniądze, gdy umiera współwłaściciel rachunku bankowego?

Banki nie sprawdzają codziennie numerów PESEL swoich klientów i o śmierci jednego z właścicieli rachunku dowiadują się najczęściej od współwłaściciela lub spadkobierców, którzy chcą wypłacić środki. Zdarzają się próby wypłacania oszczędności przez właściciela konta, który nie zgłosił faktu zgonu współwłaściciela. Jest to naruszenie norm prawnych i podlega karze. Nawet jeśli okaże się, że masa spadkowa przypadnie na mocy zapisu testamentowego współwłaścicielowi konta, to dokonanie wypłaty przed prawomocnym wyrokiem sądu jest niezgodne z prawem i jako takie może być surowo ukarane.

Zupełnie poza kwestią podziału wspólnych pieniędzy na rachunku jest możliwość pokrycia wydatków na pogrzeb ze wspólnego konta. Aby nie narazić się na zarzut naruszenia masy spadkowej i jednocześnie móc skorzystać z oszczędności zmarłego, należy przedstawić w banku dokumenty potwierdzające wydatki na zakup akcesoriów pogrzebowych, ubrania, usługi pogrzebowe, stypę, transport, pomnik itp.

Zobacz również: 🡆 Jak zawiadomić rodzinę oraz inne osoby o czyjejś śmierci?